donderdag 9 januari 2014

Is er dan geen 'business case' voor Duurzaam produceren en consumeren?

Let's be honest: real sustainability may not make business sense. Considerations such as 'what do you really care about' and 'who do you serve' should be drivers of sustainability, not profit.
Dat stond er hier te lezen in the Guardian gisteren. Ik las het met gemengde gevoelens. Enerzijds ben ik een moralist, dus een beetje meer ethiek in de economie zou zeker niet misstaan. Economie was nog niet zo lang geleden een 'ethische wetenschap' , niet een cijfermatig geobjectiveerde reeks van stellingnames. Dat schrijft Sedlàcek in zijn boek 'De economie van goed en kwaad'. Anderzijds vind ik de stellingname ronduit elitair. Terwijl er steeds meer mensen zijn, in de Europese context alleen al, die nooit (volwaardig) terecht kunnen op de arbeidsmarkt en de gemiddelde consument goedkoop willen consumeren op kosten van de bevolking van China en Bangladesh, is de betalingsbereidheid voor duurzame producten, inclusief lokale en duurdere arbeid, nog nooit zo laag geweest. Dat is niet de verantwoordelijkheid van de ondernemer, zelfs niet van de overheid, maar van de burger die zich schizofreen gedraagt: de ene keer als steeds duurdere werknemer, de andere keer als 'gierige' consument.
Ook als je als ondernemer fundamenteel kiest voor duurzaamheid (multi-dimensioneel), en vanuit de juiste middel-doel verhouding, heb je een goed businessmodel nodig om deel te kunnen nemen aan de markt en daarmee de doelstellingen van uw bedrijf te financieren. Dat winst geen finaliteit zou mogen zijn, dat is juist. Maar winst maken is wel degelijk een voorwaarde en een middel om de doelen te realiseren, zowel sociaal als ecologisch. Er is dan ook niets mis met een winstgevende activiteit, noch met een 'marktwerking' waarin vraag en aanbod elkaar ontmoeten. Er is iets mis met mensen, zowel ondernemers, werkgevers, werknemers, consumenten als burgers (al dan niet via de overheid of via stemgedrag) die totaal van God los functioneren in een soort hedonistisch walhalla, in een ethisch vacuüm, met een grote morele (en soms ook emotionele) leegte.
Als je de volgende keer aankopen doet, beste consument, leef je dan in in de wereld van grondstoffen en arbeid en doe niet aan een ander aan wat je zelf niet wil aangedaan worden. Consumeer minder, juister en aan de juiste prijs. Ik kan het niet genoeg herhalen. En oh ja, neem deel aan de productie van lokale duurzame producten en diensten die nooit zo goedkoop kunnen zijn, maar wel jobs creëren. En ik als ondernemer zal business ontwerpen en uitvoeren ter eer en glorie van echt duurzame markten. Maar als consumenten geen markt willen vormen, als burgers niet willen mee investeren, dan heeft echt duurzaam ondernemen helemaal geen zin. Mijn onderneming, en dus de werkgelegenheid, kan maar bestaan bij gratie van uw keuzes. Keuzes die meer kosten, waardoor je minder (keer) kan kopen, maar die wel degelijk blijvende voldoening geven en zin geven aan het dagelijks bestaan, niet louter het uwe maar dat van uw bijna directe medemensen. Ik zie jullie graag bij een volgende gelegenheid aan het frietkot van De Natuurfrituur.