maandag 23 januari 2012

Huisje of huis? Wonen of speculeren?

Het was weer prijs! De Vlaming en zijn zekerheden. Zoals ik eerder schreef: er zal verlies zijn, dus verdeel dat verlies eerlijk in plaats van het af te wentelen op (nog) zwakkeren.  Dat geldt ook voor wonen.
Slechts 23% van de bevolking zit op de huurmarkt. Toch is de huurmarkt te krap. Daarvoor kan je alvast twee oorzaken aanduiden: te weinig sociale woningen en te weinig investeringen in private huurwoningen. De private investeringen in huurwoningen stimuleren is gevaarlijk, want je weet niet wat je als overheid koopt voor het geld dat je eraan besteed. Private investeerders laten zich niet graag controleren, ook niet door subsidiërende overheden. Dus blijft over: de sociale woningmaatschappijen. Maar die moeten ook kapitaal ophalen in de private (kapitaal)markt. En die private markt werkt liever niet met regelnichten en andere ambtenarenlogica. Dus komen er niet genoeg sociale woningen. Bovendien ervaart de burger de sociale woning nog te vaak als een mindere keuze, terwijl dat al lang niet meer zo hoeft te zijn.

Wat is de oplossing: nieuwe financieringsvormen vinden waarbij mensen zelf het heft in handen nemen in een solidair systeem. Er zijn op dit moment mensen die nadenken over het ontwikkelen van coöperatieve woonvormen waarbij je mede-eigenaar wordt van een bouw of koop/verbouwproject door deel te nemen aan het coöperatief kapitaal. Daar staat wel tegenover dat er een zekere densiteit van wonen is en dat jouw woning niet 'de allerindividueelste expressie van woonsmaak' kan zijn.

Maar met steeds minder grond, en de strijd omtrent de bestemming van de laatste stukken grond,  en een toenemende bevolking die steeds ‘dunner’ woont, kan je niet anders dan een compromis zoeken tussen densiteit en leefbaarheid. Zeker in Vlaanderen, dat eigenlijk gewoonweg één grote stad is, kleiner in oppervlakte dan L.A.

Maar niemand wil inleveren. En ook in de Zevende Dag was duidelijk dat SPA veel minder solidair is met de zwakste groepen dan Groen. Maar ook Groene kiezers willen niet inleveren. En dus kan de eerlijkheid van Mieke Vogels electoraal wellicht wat kosten. 

Ik wil wel inleveren, voor zover mijn draagkracht dat toelaat. En de vraag is dan, wil ik dit via meer of minder ‘staat’? Voor mezelf hoeft het niet meteen via een grondig herverdelend effect bij de overheveling van de bevoegdheid in 2014. Ik doe dat graag vrijwillig, voluntaristisch dus, en de overheid kan dit faciliteren door fiscale randvoorwaarden te creëren voor groene en rode middenklassers en vooral door te communiceren over hoe je ook op een duurzame manier kan investeren zonder overmatige risico’s. Zelfs missschien sommige risico’s afdekken… Maar zoveel voluntarisme is er natuurlijk niet, beste medeburgers, en dus is dat gebrek een uitnodiging om toch maar weer  te kiezen voor meer staat en een sterkere staat.

Niet direct de republiek Vlaanderen , maar eerder de Verenigde Staten van Europa, want dat is de onvermijdelijke schaalgrootte waarop het leven in een geglobaliseerde wereld vorm gegeven wordt zonder helemaal van diezelfde globalisering volledig af te hangen.

Maar terug naar onze achtertuin: wonen is een recht, en net voor ‘speciale doelgroepen’ moeten we daarop inzetten. Niet zomaar, opdat het onderscheid tussen werkenden en niet werkenden nog meer zou vervagen. Maar omdat ook wonen een belangrijke hefboom tot emancipatie weg uit de armoede kan zijn. En samen met een aanbod van goede woningen, er ook begeleiding moet komen zodat die investering ook aanleiding geeft tot betere deelname van mensen aan samenleving, arbeidsmarkt en burgerschap. En dus uiteindelijk investeren in wonen ook maatschappelijke kost helpt te reduceren…

Of hoe echt kiezen voor sociale en ecologische duurzaamheid ook wel economisch gezond is op het niveau van de oh zo belangrijke ‘natiestaat’.

Geen opmerkingen: